جراحی صرع

جراحی صرع چیست؟

جراحی صرع یک نوع جراحی مغز است که هدف اصلی آن توقف یا کاهش تعداد تشنج ها و شدت آنهاست. تشنج در اصل طغیان فعالیت الکتریکی کنترل نشده بین سلول های عصبی مغز است که باعث تغییرات زیر در بدن می شود:

• تغییر در سطح هوشیاری
• کنترل عضلات (در این حالت ممکن است عضلات فرد منقبض شوند یا دچار پرش ناگهانی شوند)
• تغییر در حس ها
• تغییر در احساسات
• تغییرات رفتاری

روش های جراحی برای مدیریت تشنج عبارتند از:

• برداشتن قسمتی از مغز که تشنج از آنجا شروع می شود.
• قطع ارتباط سلول های عصبی مغز برای جلوگیری از گسترش تشنج به سایر نواحی مغز.
• استفاده از لیزر برای گرم کردن و از بین بردن سلول های عصبی که تشنج از آنها آغاز می گردد.
• کاشت دستگاه های شبه ضربان ساز و الکترودها به منظور ارسال سیگنال های الکتریکی برای مسدود کردن یا مختل نمودن فعالیت تشنج در منبع اصلی آن.
• قرار دادن سیم های ظریف الکترودی (با استفاده از هدایت رباتیک) برای ثبت فعالیت تشنجی اعماق مغز.

چه زمانی ممکن است فرد مبتلا به صرع نیاز به جراحی داشته باشد؟

معمولاً در موارد زیر جراحی صرع به عنوان یک گزینه درمانی در نظر گرفته می شود:

• داروهای ضد تشنج، تشنج فرد را کنترل نمی کنند. (معمولاً این نوع صرع ها به صرع مقاوم به دارو یا صرع مقاوم به درمان پزشکی معروف هستند. این حالت از نظر فنی بدان معنی است که حداقل دو دارو برای کنترل تشنج فرد امتحان شده اند، اما تاثیری نداشته اند.)
• بیمار نمی تواند عوارض جانبی داروهای ضد تشنج را تحمل کند.
• رژیم درمانی، مانند رژیم کتوژنیک (Ketogenic Diet)، به کنترل تشنج فرد کمکی نکرده است.
• بیمار تشنج های مکرر، شدید و ناتوان کننده را تجربه می کند.

در صورتی که تشنج ناشی از عوارض غیرصرعی مانند تومور مغزی یا ناهنجاری شریانی وریدی باشد؛ باز هم ممکن است جراحی توصیه شود.

چه کسانی برای عمل جراحی صرع کاندیدای مناسبی هستند؟

جراحی صرع بیشترین نرخ موفقیت را در افراد زیر دارد:

• در افرادی که تشنج شروع می شود و همچنان در یک ناحیه از مغز آنها باقی می ماند.
• در افرادی که جراحی باعث ایجاد مشکلات جدید یا اضافی در حافظه، گفتار، بینایی و حرکت فرد نمی شود.

جزئیات روند جراحی صرع

چه آزمایشاتی برای تعیین اینکه آیا فرد کاندید مناسبی برای عمل جراحی صرع است یا خیر، انجام می شوند؟

پزشکان معمولاً آزمایش های قبل از عمل جراحی را بر روی همه افرادی (اعم از کودکان و بزرگسالان) که کاندید عمل جراحی صرع هستند، انجام می دهند.

هدف از انجام آزمایش های قبل از جراحی عبارتند از:

• تعیین اینکه آیا آزمایشات با هم می توانند محل شروع تشنج در مغز فرد را مشخص کنند یا خیر.
• تعیین اینکه آیا می توان ناحیه شناسایی شده از بافت مغز را با خیال راحت برداشت یا ارتباط بین نواحی مغز را به شکلی مطمئن و ایمن قطع کرد یا خیر.
• تعیین اینکه کدام عملکردهای حیاتی نزدیک ناحیه مغز که تشنج از آنجا شروع می شود تحت کنترل هستند.
• کمک به پیش بینی نتیجه عمل جراحی؛ آیا پس از عمل، تعداد یا شدت تشنج کم می شود و آیا کاملاً متوقف می گردد.

معمولاً دو سطح آزمایش قبل از جراحی صرع وجود دارد. فاز اول شامل آزمایش ‌های غیرجراحی است. اما آزمایش فاز دوم به جراحی نیاز دارد. اینکه کدام دسته از این آزمایشات برای فرد مناسب هستند، به تصمیم تیم جراحی بستگی دارد.

آزمایشات فاز اول

آزمایشات فاز اول عبارتند از:

• الکتروانسفالوگرام (Electroencephalogram) یا EEG: یک آزمایش استاندارد است که در تمام افراد مبتلا به صرع یا مشکوک به صرع انجام می شود. پزشک در این روش، الکترودهایی را بر روی تمام قسمت های پوست سر فرد قرار می دهد تا فعالیت الکتریکی مناطق مختلف مغز را اندازه گیری کند. معمولاً پزشکان از EEG برای تشخیص صرع استفاده می کنند، محل شروع تشنج در مغز فرد را تعیین می کنند و مشخص می کنند که آیا تشنج موضعی است یا اینکه در سراسر مغز پخش می شود. هر چند EEG ممکن است تشنج را به صورت آنی ثبت نکند؛ اما فعالیت غیرطبیعی مغز که توسط این دستگاه ثبت می شود، نشان ‌دهنده احتمال وقوع تشنج است.
• EEG ویدیویی در بیمارستان: این نوع از آزمایش، طولانی تر از EEG معمولی است و طی چند روز بستری شدن فرد در بیمارستان انجام می شود. در این حالت داروهای ضد تشنج فرد قطع می گردند. در حالی که این تست تشنج های فرد را بر روی نوار مغزی ثبت می کند؛ دوربین نیز حرکات او را در حین تشنج ضبط می کند. این اطلاعات با هم به شناسایی محل شروع تشنج و نحوه تأثیر آنها بر عملکرد فرد کمک می کنند.
• برش نگاری با گسیل پوزیترون (Positron Emission Tomography) یا PET: در این آزمایش دستگاه اسکن، عملکرد مغز را در تمام نواحی مغز اندازه گیری می کند. در این صورت می توان حتی زمانی که فرد تشنج نمی کند نیز محل شروع تشنج را تشخیص داد. معمولاً پزشکان از این روش به همراه تصویربرداری تشدید مغناطیسی (Magnetic Resonance Imaging) یا MRI استفاده می کنند.
• مقطع نگاری رایانه ای با گسیل تک فوتونی (Single-photon Emission Computed Tomography) یا SPECT: این آزمایش معمولاً زمانی انجام می شود که فرد در بیمارستان است و با EEG تصویری تحت نظارت می باشد. اگر فرد در طول EEG ویدیویی تشنج داشته باشد، جریان خون به ناحیه ای که تشنج شروع می شود افزایش می یابد. اسکن مغزی SPECT می تواند ناحیه ای از مغز که جریان خون در آن افزایش یافته است را شناسایی کند.
• ارزیابی عصب روانشناختی و MRI عملکردی: تست های عصب روانشناختی به ارزیابی مهارت های کلامی، عملکرد حافظه و سایر مهارت های یادگیری فرد می پردازند. این آزمایش به عنوان پایه ای برای ارزیابی و مقایسه تغییرات قبل و بعد از عمل جراحی مورد استفاده قرار می گیرد. آزمایش MRI عملکردی، فعالیت مغز را در حین انجام یک عملکرد شناختی، مانند حفظ کردن یا خواندن مورد ارزیابی قرار می دهد. این به جراح مغز و اعصاب کمک می کند تا مناطقی از مغز که این عملکردها را کنترل می کنند، تشخیص دهد.
• تست وادا (Wada Test): در این آزمایش یک دارو به شریان کاروتید فرد (یک سرخرگ در گردن) تزریق می شود. این دارو یک طرف مغز فرد را به مدت یک تا پنج دقیقه می خواباند؛ در این زمان پزشکان می توانند زبان و حافظه فرد را در نیمکره دیگر (نیمکره بیدار) فرد آزمایش کنند. با کمک این تست می توان مشخص کرد که کدام نیمکره مغز در عملکردهای مختلف مغز نقش غالب را دارد.

آزمایشات فاز دوم

در آزمایش ‌های فاز دوم، الکترودها با استفاده از عمل جراحی بر روی سطح مغز یا درون بافت مغز کار گذاشته می شوند؛ این الکترودها نسبت به الکترودهایی که در آزمایشات فاز اول بر روی پوست سر قرار می گیرند، به محل وقوع تشنج نزدیک تر هستند.

• قرار دادن الکترود: پزشک در این مرحله براساس نتایج آزمایش‌ های فاز اول، الکترودها را مستقیماً روی سطح مغز در ناحیه خاص مورد نظر قرار می ‌دهد. البته می توان در این حالت سیم هایی را به الکترودهایی که در اعماق مغز در ناحیه مورد نظر قرار دارند، متصل کرد. هر الکترود فعالیت مغز را در تمام طول سیم ثبت می کند.
• استریوالکتروانسفالوگرافی (Stereoelectroencephalography) یا SEEG: در این روش برای ایجاد یک نمای سه بعدی از نحوه شروع و گسترش تشنج، الکترودها در اعماق مختلف مغز، یعنی در ناحیه مورد نظر و شبکه های اطراف آن کار گذاشته می شوند.
• نقشه برداری عملکردی مغز: پس از اینکه پزشک مناطق تشنج را در مغز مشخص کرد، از طریق الکترودهایی که روی مغز فرد قرار می دهد، مناطق مختلف مغز را به صورت مختصر تحریک می کند؛ در این صورت می توان مناطق عملکردی مهم را ترسیم کرد. هدف از این آزمایش این است که مشخص شود آیا در نواحی تولید کننده تشنج و نواحی حیاتی عملکرد مغز، همپوشانی وجود دارد یا خیر. با این کار جراحی فقط به ناحیه مشکل محدود می شود و مشکلات شناختی (مشکلات در زمینه تفکر و استدلال) پس از عمل جراحی کاهش می یابند.

انواع جراحی صرع

روش های مختلفی برای جراحی صرع وجود دارند که در ادامه به صورت خلاصه به آنها می پردازیم.

جراحی رزکسیون (Surgical Resection)

جراح مغز و اعصاب در جراحی رزکسیون، بخش خاصی از مغز را بر می دارد. در اینجا جراح مغز و اعصاب ممکن است بافت مغز را در ناحیه ‌ای که تشنج از آن شروع می ‌شود بردارد یا بافت غیرطبیعی مغز که باعث تشنج می ‌شود را با جراحی حذف کند. عمل جراحی رزکسیون چندین نوع دارد که عبارتند از:

• ضایعه برداری (Lesionectomy): در این جراحی ضایعات مانند تومورها، همانژیوم های غاری (Cavernous Hemangiomas) و ناهنجاری های شریانی وریدی که ممکن است باعث ایجاد تشنج شوند، برداشته می شوند.
• لوبکتومی (Lobectomy): در این روش جراحی یک لوب (بخشی از مغز) برداشته می شود. هر طرف مغز شما به چهار لوب تقسیم می ‌شود: پیشانی یا قدامی (قسمت جلوی سر)، گیجگاهی یا شقیقه ای (بالای بخش گوش)، آهیانه ای (بالای بخش گیجگاهی) و پس سری (بخش پشت سر). جراح مغز و اعصاب در عمل لوبکتومی، یک لوب مغز که تشنج از آن شروع می شود را برمی دارد. لوبکتومی تمپورال (گیجگاهی) رایج ترین نوع جراحی صرع است.
• مولتی لوبار رزکسیون (Multilobar Resection): در این روش جراحی تمام یا قسمتی از دو یا چند لوب مغز فرد برداشته می شوند. این جراحی تنها در صورتی انجام می شود که هیچ عملکرد حیاتی در آن نواحی لوب وجود نداشته باشد.
• نیمکره ‌برداری یا همیسفرکتومی (Hemispherectomy): در این روش جراحی بخشی از یک نیمکره مغز برداشته می شود یا ارتباط آن با نیمکره دیگر قطع می گردد. در اینجا منظور از قطع ارتباط، قطع کردن فیبرهایی است که بین لوب های راست و چپ مغز ارتباط برقرار می کنند. این جراحی معمولاً تنها زمانی انجام می شود که فرد درگیر یک تشنج شدید، غیر قابل کنترل و ناتوان کننده باشد. در چنین مواردی، نیمکره ای که برای برداشتن در نظر گرفته می شود، صدمه و آسیب زیادی دیده است و به همین دلیل فرد درگیر فلج یا از دست دادن احساس شده است.
• لیزر درمانی حرارتی بینابینی (LiTT) (Laser interstitial thermal therapy): یک روش جراحی کم تهاجمی برای افراد مبتلا به صرع مقاوم به درمان دارویی است. روش LiTT از فناوری لیزر برای از بین بردن سلول‌های مغزی که باعث تشنج می‌شوند استفاده می کند. افرادی که با این روش درمان می شوند اغلب پس از جراحی درد بسیار کمتری را تجربه می‌کنند و دوره نقاهت بسیار کوتاه تری دارند.
• درمان فرسایشی استریوتاکتیک با فرکانس رادیویی (SRAT) (Streotactic Radiofrequency Ablation Therapy): روش دیگر جراحی کم تهاجمی برای افراد مبتلا به صرع مقاوم به درمان دارو است. SRAT از انرژی فرکانس رادیویی برای از بین بردن سلول‌های مغزی که باعث تشنج می‌شوند استفاده می کند و در مقایسه با افرادی که تحت عمل جراحی باز سنتی برای صرع قرار می‌گیرند، پس از جراحی درد کمتری را تجربه می‌کنند و دوره نقاهت به مراتب کوتاه تری دارند.

جراحی انفصال (Surgical Disconnection)

در این روش های جراحی، ارتباط بین ناحیه ای از مغز که تشنج را ایجاد می کند و بافت طبیعی مغز که دست نخورده باقی مانده است، قطع می شود.

• کورپوس کالوزوتومی (Corpus Callosotomy): در این روش جراحی، توده بافتی که دو نیمکره مغز را به هم مرتبط می کند بریده می شود. این جراحی زمانی انجام می شود که تشنج های شدید و ناتوان کننده در یک طرف مغز فرد شروع شده و به سمت دیگر مغز سرایت می کنند.
• برش های چندگانه زیر نرم شامه ای (Multiple Subpial Transections): در این روش جراحی، چندین برش کم عمق در بخش محدودی از بافت مغز ایجاد می شود. این برش ها ارتباط بین سلول های عصبی که تشنج در آنها اتفاق می افتد و سایر سلول های عصبی طبیعی را قطع می کنند. این جراحی زمانی انجام می شود که ناحیه ‌ای از مغز که در آن تشنج رخ می‌ دهد، به شکلی ایمن و بی خطر قابل برداشتن نباشد.

رادیوسرجری استریوتاکتیک (Stereotactic Radiosurgery)

در این جراحی از تصویربرداری رایانه ‌ای سه بعدی برای متمرکز کردن دقیق پرتوهای تشعشعی بر روی قسمتی از مغز استفاده می شود؛ در اینجا هدف این است سلول‌ های عصبی که با عملکرد اشتباه خود باعث ایجاد تشنج می شوند، از بین بروند.

لیزر درمانی حرارتی بینابینی

این روش جراحی نسبت به سایر جراحی های باز، کمتر تهاجمی است. در این روش در ابتدا جراح مغز و اعصاب یک سوراخ کوچک در جمجمه فرد ایجاد می کند و یک اسکن MRI، کاوشگر کوچک را به ناحیه ای از مغز که در آن تشنج شروع می شود، هدایت می کند. سپس انرژی لیزر روی محل شروع تشنج متمرکز می شود. انرژی آن به انرژی گرمایی تبدیل می شود و سلول های عصبی را در محل تشنج از بین می برد. در حین عمل یک برنامه رایانه ای دمای بافت مجاور را بررسی می کند تا از آسیب حرارتی آن جلوگیری کند. در صورتی که محل تشنج محدود به ناحیه کوچکی باشد، معمولاً از این روش جراحی استفاده می شود.

نورومدولاسیون (Neuromodulation) یا تلفیق عصبی (دستگاه های کاشته شده)

در این روش ها دستگاه هایی برای بهبود کنترل تشنج فرد در بدن او کار گذاشته می شوند. در اینجا هیچ بافت مغزی برداشته نمی شود. این روش ها عبارتند از:

• تحریک عصب واگ (Vagus Nerve Stimulation): در این روش سیم های سربی الکتریکی در اطراف عصب واگ گردن فرد مبتلا به صرع کار گذاشته می شوند. عصب واگ از ناحیه تحتانی مغز شروع می شود و به سمت شکم می رود. سپس یک دستگاه مولد پالس ساز کوچک که به اندازه یک قوطی کبریت است، در زیر استخوان ترقوه فرد کاشته می شود. این دستگاه مولد، پالس های الکتریکی ملایم برنامه ریزی شده ای را به مغز فرد می فرستد؛ در این صورت هر گونه تجمع غیرعادی پالس های الکتریکی که معمولاً در طول تشنج رخ می دهد، مختل می شود. این یک روش سرپایی درمان صرع است و معمولاً برای افرادی مناسب است که دو یا چند نوع داروی ضد صرع بر روی آنها آزمایش شده است، اما موفق نشده اند تشنج های فرد را کنترل کنند؛ در ضمن برای افرادی مناسب است که کاندید سایر انواع عمل های جراحی نیستند و یا عمل جراحی آنها موفقیت آمیز نبوده است.
• تحریک عصبی پاسخگو (Responsive Neurostimulation): در اینجا با استفاده از جراحی، یک دستگاه در بافت مغز یا روی سطح بافت مغز در ناحیه ای که تشنج فرد از آنجا شروع می شود، کار گذاشته می شود. هنگامی که دستگاه شروع تشنج را تشخیص می دهد؛ با ارسال یک جرقه الکتریکی، تشنج فرد را متوقف می کند. کاشت این دستگاه برای بزرگسالان مبتلا به تشنج کانونی (تشنج محدود به یک ناحیه از مغز) که دو یا چند داروی ضد تشنج موفق به کنترل تشنج آنها نشده است، تایید شده است.
• تحریک عمقی مغز (Deep Brain Stimulation): در این روش یک الکترود در مغز کار گذاشته شده و یک دستگاه محرک نیز زیر پوست قفسه سینه قرار می گیرد. سیم الکترود که توسط دستگاه MRI هدایت می شود؛ دقیقاً زیر محلی که تشنج شروع می شود قرار می گیرد. سپس دستگاه محرک سیگنال هایی را به الکترود می فرستد تا در سیگنال های سلول های عصبی که ممکن است باعث ایجاد تشنج شوند، اختلال ایجاد کند.

در حین جراحی صرع چه اتفاقی می افتد؟

ابتدا کادر درمان بخشی از سر فرد که بر روی آن جراحی انجام می شود را می تراشند. سپس متخصص بیهوشی بیمار را بیهوش می کند تا در طول انجام عمل جراحی هیچ دردی احساس نکند. تیم پزشکی در تمام طول عمل از نزدیک ضربان قلب، سطح اکسیژن خون و فشار خون بیمار را زیر نظر دارند.

سپس جراح مغز و اعصاب ناحیه کوچکی از جمجمه فرد را بر می دارد و آن را کنار می گذارد. در ضمن ممکن است تیم پزشکی در طول عمل EEG را انجام دهند تا محل دقیق تشنج یا منبع آن را پیدا کنند.

گاهی اوقات حتی لازم است که بیمار را در طول عمل به هوش بیاورند تا بتواند به سوالات جراح مغز و اعصاب پاسخ دهد. این کار به هدایت عمل جراحی کمک می کند و باعث می شود جراح بتواند مناطقی از مغز که عملکردهای حیاتی مانند گفتار یا حرکت فرد را کنترل می کنند، پیدا کند. بیمار در این مرحله از عمل هیچ دردی احساس نمی کند.

پس از اینکه روند مشخص کردن مناطق حیاتی مغز با موفقیت انجام شد و به اصطلاح ذهن نقشه برداری شد، بیمار دوباره بیهوش می شود. در این مرحله جراح مغز و اعصاب ناحیه ‌ای از بافت مغز که مسئول وقوع تشنج است را با یک روش جراحی مناسب تحت درمان قرار می دهد. بعد از اینکه جراحی به پایان رسید، تیم پزشکی استخوان جمجمه فرد را سر جای خود قرار می دهند و آن را محکم می کنند. سپس پوست این ناحیه جمجمه را بخیه می زنند و در نهایت سر فرد را پانسمان می کنند.

جراحی صرع معمولاً چند ساعت به طول می انجامد.

بعد از جراحی صرع چه اتفاقی می افتد؟

پس از جراحی صرع، پوست سر و صورت فرد متورم شده و درد به سراغ او می آید. به همین دلیل پزشک سعی می کند با تجویز داروهایی این علائم فرد را کنترل کند. این علائم معمولاً در عرض چند هفته از بین می روند. اکثراً افرادی که تحت عمل جراحی صرع قرار می گیرند، یک روز در بخش مراقبت های ویژه و سه تا چهار روز در بخش های عمومی بیمارستان بستری می شوند.

فرد باید تا مدتی پس از انجام عمل جراحی، به مصرف داروهای ضد تشنج ادامه دهد. این داروها از مغز فرد در هنگام بهبودی محافظت می کنند و احتمال بروز تشنج در آینده را کاهش می دهند.

فردی که عمل جراحی صرع انجام داده است به استراحت زیادی نیاز دارد و پس از حدود 4 تا 6 هفته می تواند به آرامی به فعالیت های روزانه خود بازگردد. این فرد برای اینکه بتواند به محل کار یا مدرسه برگردد، به یک تا سه ماه زمان نیاز دارد.

اگر بعد از یک سال یا حتی بیشتر، فرد درگیر هیچ گونه تشنجی نشود؛ پزشک ممکن است به تدریج دوز داروی بیمار را کاهش دهد و در نهایت آن را متوقف کند.

تا زمانی که عملکردهای حیاتی فرد مانند (گفتار، حافظه و حرکت) در طول عمل تحت تاثیر قرار نگیرند و مختل نشوند، فرد به درمان توانبخشی نیازی ندارد.

خطرات و مزایای عمل های جراحی صرع

خطرات عمل جراحی صرع چیست؟

همه جراحی ها خطراتی دارند. خطرات رایج در جراحی ها عبارتند از:

• واکنش به بیهوشی
• خون ریزی
• عفونت
• آسیب بافتی که در این مورد مشخصاٌ مغز را هدف قرار می دهد.
• تاخیر در بهبودی محل جراحی.

عمل جراحی مغز علاوه بر این خطرات، می تواند بر عملکردهای حیاتی فرد مانند حافظه، گفتار، بینایی و حرکت او تاثیر بگذارد. این عملکردها در نواحی مختلف مغز کنترل می شوند.

به همین دلیل پزشکان و تیم های پزشکی، قبل از شروع جراحی، آزمایش‌ های مختلفی را به منظور نقشه ‌برداری مغز بیمار انجام می دهند تا محل دقیق شروع تشنج او را مشخص کنند. معمولاً تیم جراحی تمام تلاش خود را می کند تا در هنگام عمل آسیبی به این مناطق حیاتی مغز وارد نشود.

آیا انواع خاصی از جراحی های صرع نسبت به سایرین کم خطرتر هستند؟

با وجود اینکه همه جراحی ها خطرات خاص خود را دارند؛ اما به طور کلی جراحی های کمتر تهاجمی، خطرات کمتری دارند. در ضمن آنها دارای مزایای زیر هستند:

• زمان کوتاه تر عمل
• آسیب بافتی کمتر
• دوره اقامت کوتاهتر در بیمارستان
• بهبودی سریعتر.

انواع جراحی های کمتر تهاجمی عبارتند از:

• رادیوسرجری استریوتاکتیک
• لیزر درمانی حرارتی بینابینی
• روش های نورومدولاسیون یا تعدیل عصبی از جمله تحریک عصب واگ، تحریک عصبی پاسخگو و تحریک عمیق مغز.

بیمار باید از تیم جراحی صرع خود بپرسد که آیا هر یک از این جراحی های کمتر تهاجمی، گزینه هایی مناسب برای درمان صرع او هستند یا خیر.

آیا نوعی از جراحی یا محل خاصی از مغز وجود دارد که خطر بالاتری داشته باشد؟

برداشتن بخشی از لوب تمپورال (گیجگاهی) رایج ترین نوع جراحی صرع است. با این وجود به دلیل عملکردهای خاص این ناحیه از مغز، ظریف ترین نوع جراحی نیز محسوب می شود. خطرات ناشی از این عمل جراحی عبارتند از:

• مشکلات حافظه
• مشکلات بینایی، مانند دوبینی یا از دست دادن بخشی از بینایی محیطی (منظور مرزهای بینایی فرد است)
• از دست دادن کنترل عضلانی
• مشکلات گفتاری
• مشکلات خلقی و افسردگی.

برخی از این مشکلات ممکن است موقتی باشند و به مرور زمان بهبود پیدا کنند. اما خطرات از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

چگونه باید خطرات عمل جراحی را در مقایسه با مزایای آن ارزیابی کرد؟

هدف از عمل جراحی صرع کاهش تعداد حملات، شدت تشنج یا در حالت ایده آل توقف کلی تشنج است. ممکن است بیمار بسته به شرایط خود نتواند در طی عمل جراحی به همه این اهداف برسد. در حالت کلی نتایج عمل های جراحی صرع برای افراد مختلف متفاوت است.

حتی اگر فرد پس از عمل جراحی به طور کامل از چنگال تشنج رها نشود؛ باز هم ممکن است از مزایای زیر بهره مند شود:

• بیمار بعد از عمل جراحی به دوز یا تعداد کمتری از داروهای ضد تشنج نیاز پیدا می کند؛ همین امر باعث کاهش عوارض جانبی داروها می شود.
• بیمار شانس بیشتری برای بازگشت به کار و رانندگی دارد.
• خطر عوارض تهدید کننده زندگی، مانند مرگ ناگهانی و غیر قابل توضیح به علت صرع، در این صورت کاهش پیدا می کند.
• در صورت موفقیت آمیز بودن جراحی، خطر افسردگی و اضطراب کمتر می شود.

از سوی دیگر، ادامه تشنج های کنترل نشده جزء خطرات بالقوه صرع است. اگر قبلاً بیمار داروهای ضد تشنج مصرف کرده و این داروها نتوانسته اند تشنج او را کنترل کنند، به احتمال زیاد افزودن داروهای بیشتر باعث توقف تشنج فرد نمی‌شود (این کار در کمتر از 10 درصد موارد موفقیت آمیز است).

در ضمن هر چه داروهای بیشتری بر روی فرد امتحان شوند و نتیجه ای نداشته باشند، شانس فرد برای مدیریت تشنج کاهش می یابد. از جمله سایر خطرات تشنج های مداوم و کنترل نشده می توان به از دست دادن حافظه و روابط اجتماعی در طول زمان به دلیل کناره گیری فرد از تعامل با دیگران اشاره کرد.

فرد و تیم جراحی او باید در مورد مناسب بودن عمل جراحی برای درمان صرع فرد تصمیم بگیرند. فرد باید تحت آزمایشات گسترده قرار بگیرد تا مشخص شود که آیا کاندید عمل جراحی است یا خیر. اگر فرد کاندید مناسبی برای عمل جراحی باشد، بهتر است با بیمارانی که تحت چنین عمل هایی قرار گرفته اند صحبت کند و از مشاوره با یک متخصص غفلت نکند. فرد باید خطرات و مزایای بالقوه عمل های جراحی را با هم مقایسه کند و براساس ارزیابی این موارد تصمیم گیری نماید.

بهبودی و چشم انداز بعد از عمل جراحی صرع

در صورت انجام جراحی صرع، چه نتیجه ای در انتظار بیمار است؟

موفقیت جراحی صرع به عوامل زیادی بستگی دارد که برخی از آنها عبارتند از:

• نوع تشنجی که فرد تجربه می کند
• فراوانی و شدت تشنج
• ناحیه درگیر مغز
• نوع عمل جراحی
• سن بیمار
• سایر بیماری های زمینه ای فرد.

تقریباً 50 درصد از افرادی که تحت عمل جراحی صرع قرار می گیرند، ممکن است لازم باشد برای شناسایی منبع تشنج، سیم‌ های الکترودی کوچکی در مغزشان برای انجام آزمایش های تهاجمی کار گذاشته شود.

معمولاً حدود 50 درصد از افرادی که تحت عمل جراحی عصبی قرار می گیرند، بعد از عمل بهتر می توانند تشنج خود را کنترل کنند. بین 50 تا 85 درصد افرادی که تحت عمل جراحی رزکسیون یا نیمکره برداری قرار می گیرند، به طور قابل توجهی موفق به کنترل تشنج خود می شوند و در برخی موارد دیگر تشنج را تجربه نمی کنند.

بیمار می تواند برای آگاهی از نتایج احتمالی عمل جراحی خود، قبل از عمل با جراحش مشورت کند.